Αγοράκι ή κοριτσάκι; Μία πολύ συνηθισμένη ερώτηση όταν κάποια οικογένεια περιμένει παιδί. Μία ερώτηση που από τη γέννηση ενός παιδιού επηρεάζει το πώς αντιλαμβανόμαστε τα πάντα σε σχέση με το παιδί, από τις σχέσεις και τους ρόλους μέχρι τα ρούχα που πρέπει να φοράει. Πόσο συνδεδεμένη είναι αυτή η ερώτηση με συγκεκριμένες ποιότητες, προσδοκίες, όνειρα, στερεοτυπικές συμπεριφορές, χόμπι, επάγγελμα; Πόσο εγκλωβιζόμαστε στο απόλυτο δίπολο και πόσο αυτό επηρεάζει και πιέζει την έκφραση της διαφορετικότητας του παιδιού;
Ας δούμε όμως πώς νοιώθει ένας γονιός όταν μαθαίνει ότι το παιδί του είναι ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο.
Όσο πιο παγιωμένες είναι οι εικόνες που έχει ο γονιός για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, τόσο πιο σοκαρισμένος, μπορεί να νιώσει. Χρειάζεται ο γονιός να πάρει το χρόνο του, και είναι σημαντικό να πει και στο παιδί, ότι χρειάζεται χρόνο να επεξεργαστεί τί του συμβαίνει ή ότι αυτή τη στιγμή είναι μπερδεμένος.
Ο γονιός μπαίνει σε μία διεργασία διπλού πένθους, όπου θα περάσει από διάφορα στάδια. Έχει το δικό του προσωπικό πένθος, τα όνειρα και τις προσδοκίες που βλέπει να χάνονται και να ματαιώνεται, να ενοχοποιείται, να θυμώνει, να φοβάται, να στεναχωριέται, να διαπραγματεύεται. Μα καλά τί έφταιξε; Τί έκανα λάθος; Κανείς δεν έχει κάνει κάτι λάθος, ο σεξουαλικός προσανατολισμός και ταυτότητα δεν είναι επιλογή, οι άνθρωποι είναι αυτό που είναι. Χρειάζεται να δώσετε χρόνο στον εαυτό σας, ώστε να επεξεργαστεί όλα αυτά τα συναισθήματα και παράλληλα η επικοινωνία με το παιδί να μείνει ανοιχτή ώστε να δώσετε την ευκαιρία στον εαυτό σας να χτίσετε μια πιο ουσιαστική σχέση.
Πέρα από το προσωπικό πένθος, ο γονέας βιώνει παράλληλα και το πένθος του περιβάλλοντος, την ομοφοβία που υπάρχει στο κοινωνικό γίγνεσθαι, το φόβο γιατί έχει να αντιμετωπίσει το άγνωστο και εσωτερικές συγκρούσεις, καθώς έρχεται αντιμέτωπος με τις δικές του πνευματικές, θρησκευτικές και κοινωνικές πεποιθήσεις. Χρειάζεται να ξεμάθουμε ότι ξέραμε μέχρι τώρα και να ξαναμάθουμε από την αρχή.
Είναι σημαντικό ο γονέας να αναζητήσει βοήθεια για να φροντίσει τον εαυτό του, ώστε να μπορέσει μετά να υποστηρίξει και το παιδί του. Να αναγνωρίσει τα δικά του συναισθήματα, ώστε μετά να μπορεί να ανταποκριθεί στο ρόλο του ως μία σταθερή και ασφαλής φροντιστική φιγούρα. Η ομοφοβία που υπάρχει στον κοινωνικό περίγυρο, εντείνει το στίγμα στην οικογένεια και την αίσθηση ντροπής και κρυψίματος. Τα μυστικά έχουν ξεκινήσει να βγαίνουν από την ντουλάπα και μοιάζει πια όλη η οικογένεια να περνάει από μία διαδικασία coming out, από μια διαδικασία που βάζει όλα τα μέλη της οικογένειας να αναρωτηθούν για τη δική τους ταυτότητα.
Με ποιόν τρόπο λοιπόν, μπορεί ένα γονιός να ενδυναμώσει και να υποστηρίξει το παιδί του ώστε να μεγαλώσει ένα υγιές κι ευτυχισμένο άτομο;
- Δώστε χρόνο στον εαυτό σας. Δεν έχετε όλες τις απαντήσεις και θα κάνετε και λάθη. Αυτό είναι φυσιολογικό. Ζητείστε συγγνώμη εάν κάνατε λάθος. Να είστε ειλικρινής με τα συναισθήματά σας.
- Επικυρώστε αυτό που νοιώθει το παιδί σας. Φράσεις όπως «Μία φάση είναι θα περάσει» ή «Μα είσαι σίγουρος-η-ο;» είναι τραυματικές και απορριπτικές. Είναι σημαντικό να υπάρχει επικοινωνία και να είστε ανοιχτοί να ακούσετε την εμπειρία του δικού σας ανθρώπου, χωρίς να μειώνετε ή να υποτιμάτε αυτό που νοιώθει.
- Αποδοχή. Είναι σημαντικό να γνωρίζει το παιδί σας ότι το αγαπάτε όπως είναι. Ακόμη κι αν δεν ξέρετε τι να πείτε, το ότι είμαι εδώ για σένα, και θα σε στηρίξω ό,τι και να γίνει, είναι σημαντικό να ειπωθεί. Ο λόγος σας, χρειάζεται να είναι λόγος αποδοχής και ασφάλειας και όχι επικριτικός.
- Είναι επιτακτική ανάγκη ο γονέας να δημιουργήσει ένα ασφαλές και συμπεριληπτικό περιβάλλον στο σπίτι, να θέσει όρια και να υπάρχει σεβασμός από όλα τα μέλη της οικογένειας σε σχέση με την σεξουαλικότητα ή την ταυτότητα φύλου. Ένα περιβάλλον ασφαλές και υποστηρικτικό, που αποδέχεται τα συναισθήματά και την πραγματικότητα του παιδιού, το μαθαίνει να αναγνωρίζει τις ανάγκες του και να είναι σε επαφή με τον εαυτό του.
- Δείξτε την απαραίτητη προσοχή και σεβασμό και μην αποκαλύπτετε σε τρίτα άτομα τη σεξουαλική ταυτότητα ή προσανατολισμό, χωρίς την άδειά τους. Χρησιμοποιείστε τις αντωνυμίες και το όνομα που τα ίδια θέλουν.
- Να είστε ανοιχτοί, ώστε να αντιληφθείτε έγκαιρα αν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν υποστεί εκφοβισμό (αλλαγή συμπεριφοράς, απόσυρση, απουσίες από το σχολείο)
Το παιδί σας, θα χρειαστεί να κάνει coming out πολλές φορές στη ζωή του και σε διαφορετικούς ανθρώπους. Κάποιες φορές θα βιώσει την αποδοχή και άλλες την απόρριψη. Η δική σας αποδοχή και αγάπη είναι σημαντικές, ώστε να μεγαλώσει και να γίνει ένας ώριμος συναισθηματικά ενήλικας με αυτοπεποίθηση και υγιή αίσθηση εαυτού, έτοιμος να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ζωής.
«Και να θυμάσαι πάντα ό,τι είσαι μοναδικός. Και το μόνο που έχεις να κάνεις, είναι να αφήσεις τον κόσμο να δει ότι είσαι εσύ», Milton H. Erickson
