Της Ζωρζέτ Ζολώτα
Η φοιτητική ζωή έχει αλλάξει δραματικά με το ξέσπασμα της πανδημίας. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα οξυμένο στους πρωτοετείς που δεν έχουν καταφέρει να πάρουν μια γεύση της πανεπιστημιακής κουλτούρας, της δημιουργίας μιας νέας ζωής σε καινούργιο περιβάλλον και γενικά της πρωτόγνωρης – ίσως τρομακτικής στην αρχή – ανεξαρτησίας ως αυτόνομο ον στον κόσμο. Οι φοιτητές βρέθηκαν αποκλεισμένοι από τις αίθουσες παραδόσεων, τις βιβλιοθήκες, τους χώρους εστίασης και κοινωνικών επαφών, αποκτώντας επαφή με το αντικείμενο τους μέσω της οθόνης του υπολογιστή χωρίς να ζήσουν την πολύτιμη περίοδο της ζωής τους. Οπότε αντέδρασαν έντονα στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, όταν τους ζητήθηκε να καταβάλουν ενοίκιο για τη στέγασή τους στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις, χωρίς να τις αξιοποιούν καθόλου, λόγω των περιορισμών και της κοινωνικής αποστασιοποίησης επί πανδημίας. Ακόμη και πρωτοετείς, ξεκίνησαν εκστρατείες για τη διεκδίκηση μεγαλύτερων μειώσεων στα ενοίκια από αυτές που τους προσέφεραν οι διοικήσεις των πανεπιστημίων, τονίζοντας πως τα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης δεν θα πρέπει να λειτουργούν απόλυτα ως επιχειρήσεις.
Ρίχνοντας μια ματιά στην ιστοσελίδα της βρετανικής εκστρατείας Rent Strike, του οργανισμού που συσπειρώνει τις προσπάθειες των φοιτητών για δικαιότερα ενοίκια, συνειδητοποιεί κανείς πως γίνεται ένας ευρύτερος απολογισμός των ελαττωμάτων ενός εκπαιδευτικού συστήματος που αντικατοπτρίζει τη γενικότερη αύξηση του κόστους διαβίωσης όχι μόνον στη Βρετανία, αλλά και στον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο. Οι φοιτητές ζητούν κατάλληλη μεταχείριση από τα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης που «νοιάζονται περισσότερο για τους μισθούς της διοίκησης», όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της εκστρατείας Rent Strike που έχει συσπειρώσει χιλιάδες Βρετανούς. Σύμφωνα με τους Financial Times, το κόστος στέγασης σε πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις στη Βρετανία μπορεί να ξεπεράσει τις 4.000 στερλίνες, εκτός των 9.000 στερλινών και παραπάνω που καταβάλλονται σε δίδακτρα. Το κόστος της φοιτητικής ζωής έχει γίνει δυσβάσταχτο και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού. Περισσότερο από ποτέ η αποτελεσματική λειτουργία της δημόσιας εκπαίδευσης είναι αναγκαία σε μια εποχή διαδοχικών προκλήσεων για τα νοικοκυριά από τη χρηματοπιστωτική κρίση μέχρι την βαθύτατη οικονομική κρίση που έχει προκληθεί από την πανδημία.
Ανάλογες κινητοποιήσεις φοιτητών έχουν γίνει σε πάνω από 50 πανεπιστήμια των ΗΠΑ, ζητώντας αποζημιώσεις για το πάγωμα πανεπιστημιακών υπηρεσιών εν μέσω της πανδημίας. Κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου, φοιτητές διαδήλωσαν στην Αριστερή Όχθη του Παρισιού, προκειμένου να προσελκύσουν την προσοχή των αρμόδιων αξιωματούχων και της κοινής γνώμης για την αύξηση των αυτοκτονιών και των οικονομικών προβλημάτων εκείνων που έχουν αποκοπεί από φίλους, καθηγητές και ευκαιρίες εργασίας εν μέσω της πανδημίας. Αφενός η επιβολή περιορισμών στις επαφές και η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι απαραίτητα για την ανάσχεση των κρουσμάτων. Αφετέρου είναι κατανοητές οι αντιδράσεις των φοιτητών για τα οικονομικά και ψυχολογικά βάρη που δημιουργούνται από την πανδημία. Λόγω ανωτέρας βίας, δεν εισπράττουν τα προβλεπόμενα οφέλη από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και αυτό είναι ένα ζήτημα με συσσωρευμένες επιδράσεις. «Δεν θα ήμαστε η γενιά που θα θυσιαστεί» ανέφερε πανό στις διαδηλώσεις του Παρισιού. Στη Βρετανία η οργάνωση των φοιτητών είναι αντάξια της φήμης που έχει η χώρα σε αυτό το πεδίο. Τα μέλη της εκστρατείας Rent Strike οργάνωσαν τον Ιανουάριο την πρώτη διαδικτυακή συγκέντρωση όπου συμμετείχε το Εργατικό Κόμμα και η ένωση εκπροσώπησης των εκπαιδευτικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (College Union). Ισχυρό επιχείρημα των φοιτητών είναι τα πισωγυρίσματα των κυβερνήσεων στην άρση και την εκ νέου εφαρμογή των περιορισμών. Αλλά είναι μια πρωτόγνωρη κρίση για όλους που, όμως, εκθέτει ελαττώματα που υπήρχαν προ πολλού. Κυρίως η άνιση πρόσβαση στην εκπαίδευση σε έναν κόσμο διευρυμένων ανισοτήτων που πλήττουν τη μεσαία τάξη.
