Από την έντυπη έκδοση
Της Ζωρζέτ Ζολώτα
Κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν ανησυχίες για μια ενδεχόμενη απότομη αύξηση των χρεοκοπιών και των επισφαλών δανείων μόλις εκπνεύσουν τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων, οδηγώντας σε μεγάλη αποδυνάμωση των τραπεζικών ισολογισμών και καθιστώντας ίσως απαραίτητη την παροχή κρατικής βοήθειας για αυξήσεις κεφαλαίου των πιστωτικών ιδρυμάτων. Σε έκθεση που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) τη Δευτέρα, αξιωματούχοι της Ε.Ε επισημαίνουν τον κίνδυνο μιας «δυσχέρειας των επιχειρήσεων σε ευρεία κλίμακα» και τονίζουν τον βαθμό που οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι έμμεσα εξαρτημένες στην υποστήριξη των δανειοληπτών από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών.
Όπως αναφέρει το σχετικό έγγραφο που απέκτησε το πρακτορείο Reuters, υπολογίζεται πως περίπου το ένα τέταρτο των εταιρειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα αντιμετώπιζαν προβλήματα στα τέλη του περσινού έτους δίχως τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων. Οι αρμόδιοι των Βρυξελλών προειδοποίησαν πως ο κίνδυνος τόσο μεγάλων απωλειών δεν αντανακλάται στις προβλέψεις για επισφαλή δάνεια των ευρωπαϊκών τραπεζών. Ανάλογους φόβους εξέφρασε έναν μήνα πριν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Τόνισε πως οι προβλέψεις επισφαλών δανείων των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι χαμηλότερες συγκριτικά με τους ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ. Ορισμένες τράπεζες δεν έχουν λάβει επαρκή μέτρα, τόνισε η ΕΚΤ. Από το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19 έχει δοθεί αναστολή στην εξυπηρέτηση δανείων της τάξεως των 587 δισ. ευρώ και έχουν παραχωρηθεί πιστώσεις 289 δισ. ευρώ με κρατικές εγγυήσεις, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των Βρυξελλών.
«Πρέπει να αποφύγουμε μια αιφνίδια αύξηση των χρεοκοπιών», είχε δηλώσει τη Δευτέρα ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών, Πάολο Τζεντιλόνι. Η Γαλλία, η Ιταλία και Ισπανία παρείχαν δισεκατομμύρια σε εγγυήσεις δανείων, ενώ η Γερμανία έδωσε γενναιόδωρες επιδοτήσεις. Όμως, τα μέτρα αυτά θα εκπνεύσουν κάποια στιγμή. Αξιωματούχος της Ευρωζώνης που μίλησε ανεπίσημα στο Reuters είπε πως, αν και οι τράπεζες παραμένουν στην πλειονότητά τους ισχυρές, «ορισμένες μπορεί να συναντήσουν προβλήματα και να χρειαστεί να διασπαστούν».
Ένα ακόμη ζήτημα που ανακύπτει είναι ο τρόπος αντιμετώπισης ενός τέτοιου προβλήματος, που είναι τόσο οικονομικό όσο και πολιτικό. Οι προσπάθειες της ΕΚΤ για τη δημιουργία «κακής τράπεζας» για όλη την Ευρωζώνη ήταν άκαρπες.
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ύστατος δανειστής, σύμφωνα με τη νέα συνθήκη που του παρέχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών μέσω του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης (SRF). «Έχουμε δημιουργήσει μια ισχυρή γραμμή άμυνας», δήλωσε στις αρχές της εβδομάδας ο Κλάους Ρέγκλινγκ, αναφερόμενος στις αλυσιδωτές αντιδράσεις μιας αύξησης των χρεοκοπιών σε τράπεζες και κυβερνήσεις.
Αισιόδοξοι οι CEOs
Από την πλευρά τους, οι επικεφαλής ισχυρών ευρωπαϊκών τραπεζών δηλώνουν αισιόδοξοι για την άμεση ανάκαμψη των οικονομιών. «Η αισιοδοξία είναι όπλο σε αυτόν τον πόλεμο και μπορούμε να νικήσουμε», δήλωσε ο Φιλίπ Μπραζάκ, διευθύνων σύμβουλος της Credit Agricole. Τόσο ο Φρεντερίκ Ουντέα της Societe Generale όσο και ο Ζαν-Λορέν Μπονάφ της BNP Paribas αναμένουν την άμεση βελτίωση των οικονομικών συνθηκών μετά την πτώση της κερδοφορίας τους, πέρυσι.
Αυτή η αισιοδοξία έρχεται σε αντίθεση με τους φόβους των Ευρωπαίων αξιωματούχων, της ΕΚΤ και πρόσφατα στοιχεία που συγκέντρωσε η European Datawarehouse. Εξετάζοντας στεγαστικά δάνεια 500 δισ. ευρώ σε όλη την Ευρώπη, η εταιρεία αναλύσεων καταλήγει στο συμπέρασμα πως ήταν απαραίτητη η διακοπή πληρωμών στο ένα πέμπτο των πιστώσεων στη Βρετανία.
Στην Πορτογαλία και την Ιταλία, αντίστοιχα, το ποσοστό ανέρχεται στο 12% και στην Ιρλανδία περιορίζεται στο 10%.
